ôn tập truyện ,kí trung đại:
a)hoàn thành bảng sau vào vở
| tt | tên văn bản,đoạn trích | thể loại(truyền kì, kí ,tiểu thuyết) | tác giả | nội dung chủ yếu | đặc sắc về nghệ thuật |
b)bằng những hiểu biết về truyện kiều của nguyễn du và truyện lục vân tiên của nguyễn đình chiểu ,hãy chỉ ra những đặc điểm tiêu biểu của truyện thơ
c)qua đoạn trích chị em thúy kiều cảnh ngày xuân và kiều ở lầu ngưng bích,em hãy so sánh hoàn cảnh xuất thân ,thân phận của kiều trước và trong khi lưu lạc .từ đó hãy giải thích câu mở đầu của truyện kiều:
trải qua một cuộc bể dâu,
những điều trông thấy mà đau đớn lòng.
d)em hiểu gì về truyện truyền kì ?chỉ ra và nêu tác dụng của yếu tố'kì'trong tác phẩm chuyện người con gái nam xương
e)phân tích hiệu quả của nghệ thuật tương phản thể hiện qua sự đôi lập giữa hình tượng nguyễn huệ với tôn sĩ nghị và lê chiêu thống trong hồi thứ 14
g)1 trong những đặc điểm tiêu biểu của thơ văn trung đại là tính ước lệ .em hãy nêu 1 số biểu hiện của tính ước lệ thể hiện qua những tác phẩm ,đọan trích đã học
b, Truyện thơ thường là thơ lục bát, có tính nhạc, vần điệu, truyện thơ có sự việc, đối thoại, miêu tả, tình huống giống với truyện tự sự
Tham khảo:
a, Bài làm:
STT
Tên văn bảuâtn đoạn trích
Thể loại ( truyện kí, truyện thơ, kí, tiểu thuyết chương hồi)
Tác giả
Nội dung chủ yếu
Đặc sắc về nghệ thuật
1
Chuyện người con gái Nam Xương
Truyện truyền kỳ mạn lục
Nguyễn Dữ
Phẩm chất tốt đẹp và số phận oan trái của người phụ nữ Việt Nam dưới chế độ phong kiến
Khắc hoạ quá trình tâm lí và tính cách nhân vật, nghệ thuật kể chuyện sinh động, hấp dẫn
2
Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
tùy bút
Phạm Đình Hổ
Cuộc sống xa hoa của vua chúa, quan lại phong kiến
Nghệ thuật viết tuỳ bút chân thực, hấp dẫn
3
Hoàng Lê nhất thống chí
cuốn tiểu thuyết lịch sử viết theo lối chương hồi.
Ngô gia văn phái
Vẻ đẹp hào hùng của người anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ trong chiến công đại phá quân Thanh, sự thảm bại của bọn xâm lược và số phận bi thảm của lũ vua quan phản nước, hại dân.
Lối văn trần thuật đặc sắc kết hợp với miêu tả chân thực, sinh động
4
Truyện Kiều
truyện Nôm bác học
Nguyễn Du
Cảm hứng nhân văn, nhân đạo, sự trân trọng sắc đẹp, tài năng, phẩm cách con người
Bút pháp nghệ thuật ước lệ, nghệ thuật miêu tả và khắc hoạ hình tượng đặc sắc
5
Truyện Lục Vân Tiên
Truyện thơ Nôm
Nguyễn Đình Chiểu
Khát vọng cứu đời, giúp người, ca ngợi tinh thần trọng nghĩa, khinh tài
Ngôn ngữ mộc mạc, bình dị, lối kể chuyện tự nhiên, sinh động
b, Truyện thơ thường là thơ lục bát, có tính nhạc, vần điệu, truyện thơ có sự việc, đối thoại, miêu tả, tình huống giống với truyện tự sự
c, Kiều trước khi gia biến, lưu lạc: là người con gái sinh ra trong gia đình "bậc trung", sống kín đáo, được tôn trọng, vừa thông minh, xinh đẹp vừa tài năng, sống trong cảnh "êm đềm chướng rủ màn che" chưa vướng bụi trần.
=> Câu thơ "Trải qua một cuộc bể dâu/ Những điều trông thấy mà đau đớn lòng" cho thấy tấm lòng nhân đạo của Nguyễn Du đối với thân phận, cuộc đời của người phụ nữ trong xã hội cũ.
d, Truyện truyền kì là một loại hình tự sự bằng văn xuôi, thuộc văn học viết. Theo Thi pháp văn học trung đại Việt Nam thì truyện truyền kì Trung Quốc thường có bố cục gồm ba phần:
Các tác giả Việt Nam theo truyền thống truyền kì Trung Quốc, nhưng lại có một quá trình hình thành và phát triển gắn liền với nền văn hóa và văn học dân tộc, đặc biệt là với văn học dân gian và văn xuôi lịch sử.
Các chi tiết kì ảo trong truyện Người con gái Nam Xương là:
Ý nghĩa các yếu tố kì trong bài:
e, Những chân dung những nhân vật lịch sử tương phản trong đoạn trích hổi thứ 14 của tiểu thuyết Hoàng Lê nhất thống chí đã đem lại bức tranh sống động, gay cấn vê' biến động lịch sử cuối thế kỉ XVIII và mở ra cái nhìn lịch sử qua những cá nhân cụ thể. Sự đối lập khắc họa rõ nét hình ảnh giữa người anh hùng Quang trung và lũ bè đảng bán nước cướp nước. Hình ảnh người anh hùng Quang Trung được khắc hoạ đậm nét với tính cách mạnh mẽ, với trí tuệ sáng suốt, nhạy bén, với tài dụng binh như thần. Ông vừa là người tổ chức, vừa là linh hồn của những chiến công vĩ đại. Hình ảnh Quang Trung- Nguyễn Huệ càng trở lên chói lòa anh dũng bao nhiêu thì hình ảnh vụ vua Lê Chiêu Thống và bè lũ bán nước càng trở nên thảm hại bấy nhiêu. Vua Lê Chiêu Thống vội vã cùng mấy bề tôi thân tín đưa Thái hậu ra ngoài, chạy bán sống bán chết, cướp cả thuyền dân để qua sông, luôn mấy ngày không ăn. Khi đuổi kịp được Tôn Sĩ Nghị, vua tôi chỉ còn biết “nhìn nhau than thở, oán giận chảy nước mắt” trông đến thật hèn kém, thảm hai vô cùng.
g, VD: Khi miêu tả Thúy Vân:
"Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang
Hoa cười ngọc thốt đoan trang
Mây thua nước tóc tuyết nhương màu da”
(Truyền Kiều- Nguyễn Du)
=> Qua nhiều hình ảnh ước lệ “khuôn trăng”, nét ngài” hay “ngọc”, “mây”, “tuyết” ta không kể hết được tỉ mỉ nhan sắc Thuý Vân nhưng ta biết được nhan sắc ấy rất tuyệt trần. Vẻ đẹp “trang trọng, dầy đặn” “nở nang, đoan trang”, “mây thua, tuyết nhường” luôn tạo cho mọi người xung quanh một tình cảm yêu mến, độ lượng . Vân hiện lên với chân dung một cô gái đoan trang, phúc hậu.