Kiểm tra giữa kì năm 2018-2019
ĐỀ KIỂM TRA 60 PHÚT GIỮA KÌ
I. Đọc – hiểu (3.0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
Khi rời Tokyo, thay vì đi taxi và tàu điện ra sân bay, chúng tôi đã lựa chọn xe bus chạy tuyến nối trung tâm thành phố ở trạm xe bus gần ga trung tâm ở khu Ikebukuro với sân bay quốc tế Tokyo Hadena.
Xe bus chỉ có duy nhất một người phục vị hành khách với rất nhiều vali hành lí. Anh vừa là lái xe vừa là người bán vé vừa là người phục vụ. Khi xe tới, anh xuống xe nhận từng vali hành lí của khách, xếp gọn gàng vào hầm chứa đồ của xe một cách cực kì cẩn trọng nhưng cũng rất nhanh chóng. Thái độ làm việc đầy trách nhiệm này chắc chắn là bắt nguồn từ tinh thần kỉ luật rất cao đối với cá nhân khi thực hiện công việc của mình.
Sau khi nhận hành lí của hành khách, anh lên xe để thực hiện việc bán vé tuyến Ikebukuro – sân bay Hadena cho hành khách với một thái độ ân cần và kính cẩn, luôn miệng cảm ơn từng người và cần mẫn trả tiền thừa cho từng người một, nhất là khi có rất nhiều du khách dùng tiền xu còn sót lại của mình để thanh toán tiền vé 1200 yên cho hành trình này.
Sau khi đến sân bay anh lại một mình dỡ và gửi từng vali cho từng hành khách, cũng nhẹ nhàng và cẩn trọng như chính hành lí của mình vậy, và luôn miệng cảm ơn hành khách chúng tôi.
Tôi kính phục anh, kính phục tinh thần kỉ luật cá nhân của anh cũng như của người Nhật trong công việc. Nếu không có tinh thần kỉ luật cá nhân, người Nhật không bao giờ có thể làm công việc của mình một cách cần mẫn, chu đáo và chi tiết tới mức tỉ mỉ đến vậy.
(Theo Fanpage Câu chuyện Nhật Bản)
Câu 1: Xác định đề tài của đoạn trích trên.
Câu 2: Thái độ và cách đối xử của anh lái xe khi hành khách lên xe và xuống xe như thế nào?
Câu 3: Vì sao anh lái xe được nhân vật “tôi” kính phục?
II. Làm văn (7.0 điểm)
Câu 1: (2.0 điểm)
Viết đoạn văn (khoảng 100 chữ) trả lời câu hỏi: Trong cuộc sống, nếu thiếu kỉ luật, lúc đó thái độ của mọi người đối với anh/ chị như thế nào? Anh/ chị học được điều gì từ anh lái xe?
Câu 2: (5.0 điểm)
Niềm tự hào về sức mạnh của quân dân nhà Trần và lí tưởng, nhân cách cao đẹp của người trai thời trận qua bài thơ “Tỏ lòng” – Phạm Ngũ Lão.
PHẦN I:
Câu 1: Đề tài của đoạn trích:
Tinh thần kỉ luật cá nhân của người Nhật trong công việc.
Câu 2: Thái độ và cách đối xử của anh lái xe khi hành khách lên và xuống xe:
Anh lái xe luôn đối xử ân cần, trách nhiệm và luôn miệng cảm ơn với từng vị khách lên, xuống xe.
Câu 3: Anh lái xe được nhân vật tôi kính phục vì: anh có tinh thần kỉ luật, trách nhiệm cao trong công việc. Anh luôn làm việc một cách cần mẫn, chu đáo, chi tiết đến mức tỉ mỉ. Vì vậy luôn được mọi người và nhân vật tôi kính phục.
PHẦN II:
Câu 1:
- Nếu thiếu kỉ luật trách nhiệm sẽ gây nguy hại cho chính bản thân mỗi chúng ta. Bởi không thể hoàn thành công việc, không thể thành công, không thể phối hợp tốt làm việc nhóm, không thể xây dựng một cộng đồng tốt đẹp. Nếu gặp phải người thiếu tinh thần trách nhiệm, thiếu kỉ luật, chắc chắn ta cũng sẽ rất khó chịu.
- Bài học được gợi ra qua câu chuyện về anh lái xe: dù là bất kì công việc, bất kì vị trí nào cũng cần làm việc với thái độ và tinh thần trách nhiệm cao. Nếu không tự ý thức về điều ấy thì sẽ chẳng thể xây dựng một cộng đồng tiến bộ. Ngược lại, nếu làm việc với tinh thần trách nhiệm cao, sẽ đạt hiệu quả cao, được mọi người kính trọng,...
- Liên hệ bản thân.
Câu 2:
I. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm, niềm tự hào về sức mạnh của quân dân nhà Trần.
II. Thân bài
1. Vẻ đẹp hào hùng của con người và quân đội thời Trần.
a. Hình tượng con người
- Dựng lên bối cảnh thời gian và không gian làm phông nền để làm nổi bật hình ảnh con người
+ Không gian: “Giang sơn” (sông núi)
->Mở ra không gian bao la, lớn rộng, không gian của cả quốc gia, dân tộc.
+ Thời gian: “kháp kỉ thu” (đã mấy thu)
-> Mở ra khoảng thời gian dài lâu và bền vững.
- Hình ảnh con người hiện lên nổi bật với tư thế “hoành sóc” (cầm ngang ngọn giáo) để trấn giữ non sông đã mấy thu rồi.
Dường như chiều dài ngọn giáo ngang tầm non sông, đất nước.
=> Con người mang tầm vóc vũ trụ, sáng ngang với vũ trụ.
=> Con người hiên ngang, kiên cường, bền bỉ trong nhiệm vụ bảo vệ đất nước, trấn giữ đất nước.
b. Hình tượng quân đội
- Tam quân: ba quân
+ Cách tổ chức quân đội thời xưa: toàn quân (tiền quân, trung quân, hậu quân)
+ Sức mạnh, sự đồng lòng của cả dân tộc, cả thời đại.
-Hình ảnh so sánh: mang đến hai cách hiểu:
+ Cách 1: ba quân mạnh như hổ báo, nuốt trôi trâu
+ Cách 2: ba quân mạnh như hổ báo, khí thế át cả sao Ngưu trên trời -> vừa có chất hiện thực vừa có chất lãng mạn.
=>Chúng ta có thể hiểu theo cả hai cách.
=> Sức mạnh thời Trần: Hào khí Đông A.
2. Vẻ đẹp của tâm hồn, nhân cách và lí tưởng của tác giả - trai thời trận.
a. Chí lớn lập công danh
Thể hiện qua quan niệm, nhận thức về món nợ công danh của kẻ làm trai.
- Nợ công danh:
+ Quan niệm công danh này xuất phát từ quan niệm nhập thế tích cực của Nho giáo: phải ở giữa cuộc đời này, dốc hết tâm sức để giúp dân, giúp đời.
+ Xuất phát từ tinh thần của thời đại.
=> Hình thành lí tưởng sống của những trang nam nhi trong xã hội đương thời: phải lập công danh (công: sự nghiệp lớn lao, danh: để tiếng thơm của mình lưu truyền muôn đời).
Quan niệm này được nhắc đến nhiều lần trong thơ ca xưa nay:
- Làm trai cho đáng nên trai
Xuống đông đông tĩnh lên đoài đoài yên
- Nợ công danh đặt trong hoàn cảnh đương thời, khi Phạm Ngũ Lão viết bài thơ này: Đất nước đối mặt với giặc ngoại xâm hùng mạnh, đây là lúc những kẻ làm trai thể hiện chí lớn, để trả món nợ công danh. Món nợ công danh càng bị hối thúc.
-> Tự mình phải nhắc nhở mình trả món nợ công danh này: từ bỏ lối sống ích kỉ, xông pha trận mạc để cứu nước, cứu dân.
=> Món nợ công danh trong nhận thức của Phạm Ngũ Lão vừa mang tư tưởng tích cực của thời đại, vừa mang tinh thần dân tộc.
=> Chính vì thế nó luôn luôn canh cánh trong cõi lòng Phạm Ngũ Lão
b. Nhân cách lớn lao:
Thể hiện qua nỗi thẹn của Phạm Ngũ Lão khi nghe chuyện Vũ Hầu
- Vũ Hầu: Gia Cát Lượng – vị quân sư nổi tiếng, nhân vật lịch sử lỗi lạc, một bề tôi trung thành giúp Lưu Bị làm nên những chiến công oanh liệt để xây dựng và giữ vững nước Thục.
-> Nỗi thẹn thể hiện vẻ đẹp tâm hồn của Phạm Ngũ Lão.
+ Ý chí, nỗ lực muốn theo gương người xưa để lập công danh cho xứng tầm.
+ Chí lớn mong muốn mình có những chiến công sánh ngang những nhân vật lịch sử lỗi lạc.
=> Nỗi thẹn của một nhà nho có nhân cách lớn, cũng là nỗi thẹn của một người dân yêu nước.
III. Kết bài: Tổng hợp lại giá trị của tác phẩm, suy nghĩ của bản thân.