Lời giải của Lê Song Phương
Ta tổng quát hóa bài toán trên. Giả sử ban đầu Tuấn có \(x\) nghìn đồng \(\left(x>0\right)\)
Lần 1, Tuấn tiêu \(a\) nghìn đồng \(\left(0< a< x\right)\), khi đó số tiền còn lại là \(x-a\) (nghìn đồng)
Lần 2, Tuấn tiêu \(b\) nghìn đồng \(\left(0< b< x-a\right)\), khi đó số tiền còn lại là \(x-a-b\) (nghìn đồng)
Lần 3, Tuấn tiêu \(c\) nghìn đồng \(\left(0< c< x-a-b\right)\), khi đó số tiền còn lại là \(x-a-b-c\) (nghìn đồng)
Lần 4, Tuấn tiêu \(d\) nghìn đồng \(\left(0< d< x-a-b-c\right)\), khi đó số tiền còn lại là \(0\) (nghìn đồng)
Với điều kiện \(a+b+c+d=x\), ta có tổng số tiền còn lại bằng \(\left(x-a\right)+\left(x-a-b\right)+\left(x-a-b-c\right)+0\)\(=3x-3a-2b-c\)
Sai lầm của Tuấn là cho rằng \(3x-3a-2b-c=x\) vì điều này sẽ tương đương với \(2x-3a-2b-c=0\) hay \(2\left(a+b+c+d\right)-3a-2b-c=0\) hay \(c+2d-a=0\), điều này chưa chắc chắn đúng vì \(c,d,a\) hoàn toàn là các biến độc lập không liên hệ với nhau bằng một hệ thức nào. Do đó, việc tổng các số tiền còn lại bằng số tiền ban đầu là điều chưa chắc chắn. Nếu ta thay các số trong trường hợp này bằng các số khác, sai số cũng sẽ thay đổi.
Xét trường hợp ban đầu Tuấn có 100 nghìn đồng và tiêu như sau:
|
Tiền đã tiêu |
Tiền còn lại trong ví |
Lần 1 |
25 |
75 |
Lần 2 |
30 |
45 |
Lần 3 |
10 |
35 |
Lần 4 |
35 |
0 |
Tổng |
100 |
155 |
Rõ ràng khi thay đổi các số tiền tiêu đi thì sai số sẽ thay đổi và hoàn toàn khác với số tiền ban đầu.
Tóm lại, sai lầm của Tuấn là cho rằng tổng các số tiền còn lại sẽ phải bằng với số tiền ban đầu.
Trong ví của Tuấn có 50 nghìn đồng. Tuấn ghi lại số tiền mình đã tiêu và số tiền còn lại trong ví như sau:
|
Tiền đã tiêu
(nghìn đồng)
|
Tiền còn lại trong ví
(nghìn đồng)
|
Lần 1 |
20 |
30 |
Lần 2 |
15 |
15 |
Lần 3 |
9 |
6 |
Lần 4 |
6 |
0 |
Tổng |
50 |
51 |
Tuấn phát hiện ra số tiền tổng ở hai cột khác nhau và không hiểu mình có tính nhầm ở đâu không!! Bạn hãy tìm cách giải thích điều này cho Tuấn nhé!
------------------------
Các bạn nhấn vào nút Tham dự bài thi bên dưới để trình bày lời giải đầy đủ của mình. Mười bạn có lời giải hay và sớm nhất sẽ được cộng/thưởng coin của OLM để đổi ra tiền mặt, thẻ cào, ngày VIP, ... . Giải thưởng sẽ được công bố vào Thứ Sáu ngày 15/7/2022. Câu đố tiếp theo sẽ lên mạng vào Thứ Sáu ngày 15/7/2022.